Het was in 2004 dat de nieuwe Bijbelvertaling het licht zag. De taal van 1951 werd vervangen door eigentijds Nederlands. Discipelen werden leerlingen, ‘ijdelheid der ijdelheden’ werd ‘lucht en leegte’, Jezus lag zijn eerste aardse levensdagen niet meer in een kribbe maar in een voederbak, en nog veel meer van die typische uitdrukkingen, die de tale Kanaäns maakten tot wat ze was, verdwenen.
Ook zeiden we geen ‘gij’ meer en soms werd dat vervangen door ‘u’, maar meestal door ‘je’ en ‘jij’. Ik heb het er al vaker over gehad, (misschien wel té vaak, dat krijg je met stokpaarden,) maar ik heb een hekel aan al dat getutoyeer van werkelijk iedereen tegen iedereen.
Op Radio4 was de Klassieke Top400, een heerlijke tegenhanger van de populaire Top 2000. De presentator had het warempel ook steeds over een mooi stuk ‘voor jullie’, en de door ‘jou zelf’ samengestelde lijst. Ik had niet het idee dat hij het tegen mij had. Maar die Top400 was wel mooi.
Terug naar de taal uit de Bijbel. Toen de nieuwe vertaling in 2004 verscheen, werd die gepresenteerd, op 27 oktober, in De Doelen te Rotterdam, met medewerking van koningin Beatrix. Ze las een stukje voor uit Genesis 1, en sprak over de duisternis die over de ‘overvloed’ lag, waar dat ‘oervloed’ moest zijn. Óf ze keek er overheen, óf ze kende het woord niet (net als overigens de spellingcontrole van mijn Wordversie) en dacht dat er meteen in de eerste alinea van de splinternieuwe Bijbel al een drukfout stond. In 1951 was het nog gewoon ‘vloed’, maar dat was zeker ouderwets…
De vertaling is, na 16 jaar, herzien. Daarbij is gebruik gemaakt van opmerkingen en suggesties die lezers konden indienen. Uiteraard is die ‘oervloed’ gewoon blijven staan. Wat wel is veranderd, is het gebruik van hoofdletters voor verwijzingen naar God en Jezus. Die hadden we altijd gehad, maar waren in 2004 verdwenen. Ze zijn terug. Goed dat je dingen die ooit fout gingen kunt terugdraaien, en het ook doet!
Maar verschillende theologen zitten nu in de gordijnen. In hun beleving is ‘hij’ een mannelijk woord, en daar is ook helemaal geen speld tussen te krijgen. Maar als je dan ‘Hij’ met een hoofdletter gaat schrijven wordt het nog véél mannelijker (hoezo…?), “alsof er niet veertig jaar vrouwenstudies zijn geweest en Me-Too.” Men heeft het liever over ‘de Ene’. Ik zie eerlijk gezegd het verband niet zo tussen eerbied voor de Allerhoogste en Me-Too.
Een bezwaar makende theologe had zelfs een prachtige oneliner ingestudeerd. “Als God mannelijk is dan is het mannelijke god.” Het klinkt goed maar het slaat nergens op. Als je een wetenschappelijke studie begint is het eerste college dat je krijgt het vak logica. ‘Als p dan q’, wil niet zeggen dat automatisch ook ‘als q dan p’: Als het regent worden de straten nat, maar als de straten nat zijn is dat geen bewijs dat het geregend heeft. Er kan ook ergens iets lekken. En zoals we weten is een koe een beest maar niet elk beest is een koe. Dus als je zegt dat “als God mannelijk is dan is het mannelijke god” kraam je onzin uit.
Nou heb ik een predikant al eens in vertrouwen horen zeggen dat zijn vak bestaat uit recht praten wat krom is, en ik ken mensen die veel moeite hebben om theologie een serieuze wetenschap te noemen. Zo’n mevrouw helpt ze daar niet echt bij.
Ook in onze liedbundel is de taal in de psalmen en gezangen, in het nieuwe boek (in 2013), stiekemweg aangepast aan onze tijd. Waar altijd teksten stonden als ‘zingt voor de Heer’ of ‘looft Hem’ is die gebiedende wijs aangepast: ‘zing voor de Heer’, ‘loof Hem’ (wel met hoofdletter!). Eigenlijk dus van meervoud naar enkelvoud.
Het lijkt me een mooie stap om bij de eerstvolgende herziening van het liedboek ook deze fout terug te draaien. Zingt voor de Heer een nieuw lied! Voor de Ene mag van mij ook. Maar wel met zijn allen!

Kees Steketee

Alles gaat voorbij. In Middelstum, rechtover Herberg de Valk, staat een vrij groot gebouw al jaren zonder bestemming. Dit lege gebouw is de kerk van de doopsgezinde gemeenschap, die nu heel klein is in Middelstum. Het gebouw is overgedragen aan de Stichting Oude Groninger Kerken. Eigenlijk is het een vermaning, want zo noemden doopsgezinden hun kerkgebouw. Daarnaast is een mooie Groningse burgerwoning wel bewoond, dat was ooit de pastorie.

Op Monumentenzondag in September is de vermaning open voor het publiek. Om vier uur zijn bijna alle banken in de kerk bezet met belangstellenden, meestal oud tot zeer oud. Velen wellicht met een doopsgezinde familieachtergrond, of misschien gewoon uit belangstelling, of speciaal voor de muziek. Iedereen wacht op een voorstelling.

Twee mannen staan vooraan. Een lange man is verteller (Beno Hofman) en gaat staan op de preekstoel. De andere man is een muzikant, hij (Eeuwe Zijlstra) zit bij het oude kabinetorgel dat vooraan links opgesteld staat. Dit duo verzorgt een programma dat begint met een verhaal over Menno Simons, de stichter van de Doopsgezinden. De muzikant speelt een liedje uit de zestiende eeuw waarvan de tekst door Menno opgesteld is.

De verteller gaat dan verder met een verhaal over de Mennonieten of doopsgezinden, over hun strenge leer waarbij alleen volwassenen gedoopt worden, en wel op voorwaarde dat zij bewust instemmen met de leer. Hard werken, ascese, pacifisme, weigering om in openbare dienst te gaan, het hoort allemaal bij de doopsgezinde leer. Als de vijand komt en de stad Groningen belegert, zorgen zij voor de brandweer want zij dragen nooit wapens. Mennonieten trekken zich terug op hun akkerland, met name in deze streek, in en rond Huizinge en Westeremden. 

Daar wonen sinds het einde van de zestiende eeuw en lang daarna vele doopsgezinde boerenfamilies veilig onder de hoede van een geestelijke leider. De groep is bekend als “Oude Vlamingen” Bekende families zoals de Huizinga’s die op de “Plaats Melkema” wonen horen erbij. Doopsgezinden leven half verborgen in het relatief vrije Groningse land terwijl geloofsgenoten elders in de Nederlanden op wrede wijze vervolgd en vaak terechtgesteld worden. 

In Huizinge wordt een vermaning gebouwd met ernaast een paardenstal. Als de boeren uit de omtrek met een koets aankomen op zoek naar geestelijk voedsel tijdens de dienst krijgen de paarden verse haver in de stal. Na vele jaren besluiten de kerkgangers in de twee dorpen om een centrale vermaning te bouwen, in Middelstum. Dat wordt het kerkje waar we nu zitten.

Het gebouw in Huizinge wordt afgebroken. Behalve de paardenstal, dat is vandaag nog steeds een geliefde plek voor poëziemiddagen of filosofie bijeenkomsten. Banken en deuren en het orgeltje worden overgebracht naar het nieuwe gebouw in Middelstum.

De enthousiaste verteller gaat maar door. De muziek op het orgel klinkt tussendoor steeds weer, welluidend, soms zacht, soms hard, in vele toonaarden. Wel steeds gemoedelijk. Alsof het pacifisme, de discipline en de innerlijke overtuiging van de doopsgezinde families van weleer hier nog steeds werkelijkheid is. Alles gaat voorbij, behalve het verleden.

Karel van Hoestenberghe

Het was een herfstige dag met veel buien en een stevige wind, maar ondanks dat hadden zich op deze zondagmiddag een kleine 35 man verzameld voor de excursie bij de boerderij van Arent en Wendelien Westing. Zij zijn de bewoners van de kerkboerderij in Huizinge. Vanwege het weer hadden we ons kamp opgeslagen in de stal en zaten genoeglijk op stropakken, wat trouwens heerlijk warm is. De middag begon met een welkomstwoord van Grietje waarna Betty ons het een en ander vertelde over de geschiedenis van ‘de Weem’, de oude benaming van de kerkboerderij. De boerderij werd van oudsher bewoond door pastoors of priesters en later dominees.

Het was een zeer interessante lezing en zoals Betty memoreerde: kennis van het verleden is nodig om het heden te kunnen begrijpen. De lezing zal binnenkort integraal verschijnen in de nieuwsbrief en op de website.

Daarna nam Arent Westing het woord en vertelde ons over het bedrijf. Het is een melkvee bedrijf  met een kleine 45 melkkoeien en daarnaast nog jongvee. In het verleden is er wel over uitbreiding gedacht, maar er waren nogal wat haken en ogen en toen de zaak eindelijk in kannen en kruiken was en er een stal bijgebouwd kon worden, werd er nog eens goed nagedacht en is er uiteindelijk toch van afgezien. “Het is mooi zo, het is een goed behapbare hoeveelheid werk, en er blijft ook tijd over voor andere dingen. Het is genoeg om prettig van te leven, samen met het inkomen van Wendelien.  De meeste boeren hanteren het motto van de drie G’s; groot, groter, grootst. Wij leven ook volgens drie G’s; genieten, genieten en genieten”, aldus Arent. “We hebben genoeg te eten en meer kunnen we toch niet op. En zo geniet je ook van het boerenleven, het dicht bij de natuur staan, ‘s ochtend vroeg het land zien ontwaken, de zon zien opkomen, kortom, het is een mooi leven”.  En dat het een goed bedrijf is blijkt ook wel uit het feit dat Arent in 2019 in de top 25 van beste melkleveranciers van Friesland Campina kwam. Om dat te bereiken moet er aan strenge eisen voldaan worden qua hygiëne, kwaliteit, voedselveiligheid, dierenwelzijn, duurzame productie en weidegang.

We kregen een rondleiding door het bedrijf waar we ook de gebouwen konden bekijken. Er blijkt de nodige aardbevingsschade aan met name de oude schuur te zijn en daar zal met de NAM het een en ander geregeld moeten worden. Maar er moet ook hoognodig flink onderhoud aan de schuur gepleegd worden wat daarbuiten valt; er moet asbest worden verwijderd, het dak moet flink aangepakt worden en ook van binnen is er een en ander nodig om de schuur ook voor de toekomst gereed te maken. Hij is niet meer berekend op de huidige grote machines; er zullen aanpassingen moeten komen. Overigens is het gebouw beeldbepalend voor het dorp en het mag daarom ook niet afgebroken worden, waar je trouwens ook niet aan zou moeten denken!
Kortom, er rust wel een flinke verantwoordelijkheid op ons als gemeente. Dankzij de financiële opbrengst van de kerkboerderij kunnen we bestaan als kerkgemeenschap, maar dat schept ook verplichtingen.

Het was ontzettend fijn dat er zoveel gemeenteleden en ook veel dorpsgenoten aanwezig waren die de schoonheid van dit boerenbedrijf, maar ook de noodzaak tot groot onderhoud (op korte termijn) hebben gezien.

Er was een korte pauze met koffie, thee en -zoals we in Huizinge gewend zijn- heerlijke zelfgebakken cake.

Hierna nam Jacob van Wolde, het woord. Jacob is hovenier, woonachtig in Huizinge en werkzaam voor Cruydt-Hoeck.  Dit bedrijf heeft als doelstelling meer biodiversiteit te creëren met bloemrijke vegetaties voor plant, dier en mens. Met gedegen praktisch en ecologisch advies helpt Cruydt-Hoeck gemeenten, (groen)bedrijven, en particulieren met het creëren van succesvolle bloemenweides.

Een gedeelte van het land behorend bij de boerderij wordt aangewend om gewassen te telen om daaruit zaden te winnen voor Cruydt-Hoeck. Jacob nam ons mee naar het perceel waar de gewassen worden verbouwd en vertelde over het telen ervan en het complexe proces om de zaden te winnen. En zijn speciale machines ontwikkeld om te oogsten, en in sommige gevallen gebeurt het zelfs handmatig. Het was een boeiend betoog en het was bovendien een heerlijke wandeling met een inmiddels stralende zon, een prachtige wolkenlucht, met nog wel een stevige wind.

Teruggekomen in de stal werden de sprekers bedankt, -in het bijzonder ook nog Arent en Wendelien Westing voor hun gastvrijheid- middels een mand met biologische producten.
Het was een geweldige middag waar we met veel plezier op terug kijken. De opkomst was bijzonder goed. Het is mooi dat zovelen hebben kunnen zien hoe mooi het bedrijf is maar ook dat er wel het nodige moet gebeuren.  Tijdens de komende gemeenteavond zal een en ander ook nog aan de orde komen. En voor wie dat wil: iedereen is welkom om te komen kijken, zegt Arent, maar wel even bellen van te voren.

Gera van der Hoek

Programma van de winteractiviteiten 2022-2023

zo 18 september 2022, 14:30 uur,
Excursie naar de kerkboerderij bij de familie Westing

do 20 oktober 2022, 19:45 uur,
De Paardenstal: Rein Pol, over zijn werk

zo 15 januari 2023, 14:30 uur,
Koor van de kerk: Kees Steketee, kerkorganist door de jaren heen

do 19 januari 2023, 19:30 uur,
De Paardenstal: Andries Visser, sterven en onsterfelijkheid I

do 2 februari 2023, 19:30 uur,
De Paardenstal: Andries Visser, sterven en onsterfelijkheid II

do 2 maart 2023, 19:30 uur,
De Paardenstal: Just van Es, de taal van de liturgie I

do 16 maart 2023, 19:30 uur,
De Paardenstal: Just van Es, de taal van de liturgie II

zo 18 september 2022, 14:30 uur
De Kerkboerderij / Weem van Huizinge.

De commissie winteractiviteiten organiseert op zondagmiddag 18 september 2022 om 14.30 uur als zomeractiviteit een excursie op de kerkboerderij van de familie Westing naast onze Johannes de Doperkerk.

De kerkboerderij maakt deel uit van het bezit van de Johannes de Dopergemeente en is een wezenlijk onderdeel van de financiële huishouding van onze kerkgemeente en het leek ons als commissie winteractiviteiten goed om door middel van deze excursie  een en ander wat meer onder uw aandacht te brengen.

Het programma ziet er als volgt uit:

• Opening door Grietje Schanssema.
• Lezing over het ontstaan en de geschiedenis van de kerkboerderij / weem door Betty van der Molen.
• Korte introductie door Arent Westing over het bedrijf, gevolgd door een rondleiding door de bedrijfsgebouwen van de boerderij.
• Gelegenheid voor koffie en thee.
• Bezichtiging van een perceel grond naast de boerderij waar Jacob van Wolde en Arent wilde plantenzaden en bloemenweidemengsels verbouwen voor de Cruydt-Hoeck. Jacob zal ons ter plekke hierover informeren.
• De excursie is om ongeveer 16.30 uur afgelopen omdat dan de koeien van de familie Westing gemolken moeten worden.

De commissie winteractiviteiten beveelt deze middag van harte bij u aan.

De voorbereidingsgroep: Gera van der Hoek; Betty van der Molen; Jan Willem Kapper

U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 14 september a.s. opgeven bij Betty van der Molen: bvandermolen2017@gmail.com

do 20 oktober 2022, 19:45 uur
De Paardenstal: Rein Pol (Groningen 1949) vertelt over zijn werk

In De Paardenstal zal Rein Pol vertellen over zijn kunst en zijn leven als kunstenaar.
Hij doet dat met behulp van afbeeldingen van zijn website (www.reinpol.nl) en filmbeelden.
Rein werkt vanaf 1976, toen hij afstudeerde aan de Groninger Academie Minerva, als figuratief kunstschilder. Eerst in de stad Groningen en vanaf 1986 in Stedum. Pol wordt wel gerekend tot de groep van de Noordelijke Figuratieven.
Zijn thema’s zijn onder meer: de mens, stillevens (vaak met muziekinstrumenten), levende en dode dieren, landschappen met treinen (de bekende Blauwe Engelen) en ook wel fantasie onderwerpen zoals dobberende trommels.
Rein werkt graag in series en een rode draad in zijn werk is vaak ‘vergankelijkheid’.
Naast zijn werk in het atelier gaf Pol jarenlang les aan studenten van Academie Minerva en tot op de huidige dag doceert hij aan de Klassieke Academie voor schilderkunst. Zijn werk was te zien in binnen- en buitenland, onder andere in de VS en twee maal in China.
Belangrijke solotentoonstellingen had hij in Eelde – De Buitenplaats, Zeist – Slot Zeist en nog niet zo lang geleden in de Groninger Martinikerk.
Op dit moment zijn er schilderijen van hem te zien in Delft – het Vermeer Centrum en De Oude kerk, in Appingedam – Museum Stad Appingedam en Museum Møhlmann.
Op 15 oktober begint zijn overzichtsexpositie in Slochteren, in de Groninger Fraeylemaborg en het koetshuis.

U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 15 oktober a.s. opgeven bij Betty van der Molen: bvandermolen2017@gmail.com

zo 15 januari 2023, 14:30 uur
Kees Steketee, kerkorganist door de jaren heen

Er was ooit een tijd dat je als gereformeerde organist kerkdiensten kon begeleiden als je in staat was de 150 psalmen te spelen. Dat waren de enige liederen die werden gezongen.
Toen ik zelf, ergens in de zestiger jaren van de vorige eeuw organist werd in mijn woonplaats, Nieuwerkerk, op Schouwen-Duiveland, hadden we al 59 gezangen. Een klein boekje, achterin het psalmboek geplakt.
Ik kreeg meestal pas op zaterdagavond een briefje met de te spelen liederen. Maar ik maakte ooit zelfs een predikant mee die weigerde dat briefje in te leveren. De organist kon toch wel horen welke psalmen hij wilde laten zingen. Hij kondigde ze toch altijd twee keer aan!
Later kregen we 119 gezangen, in het liedboek van 1973 stonden er 491 en sinds 2014 hebben we meer dan 1000 liederen in onze bundel staan.  

Het leek de commissie winteractiviteiten een goed idee mij eens te vragen op een zondagmiddag in januari wat te vertellen over de geschiedenis van het orgelspel in de kerk.
Hoe die middag er uit gaat zien weet ik bij het verschijnen van dit bericht (25 augustus 2022) nog niet. Ik stel mij voor wat dingen te vertellen en vooral ook te laten horen. Ernstige zaken en wellicht ook wat aardige anekdotes over de belevenissen van een enthousiaste dorpsorganist.

Kees Steketee.

Tijd en plaats: zondagmiddag 15 januari 2023, 14:30 uur, in het koor van de kerk

U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 8 januari 2023 opgeven bij Gera van der Hoek, gera.vdhoek@tele2.nl

do 19 januari 2023 en do 2 februari 2023, 19:30 uur
Andries Visser, Sterven en onsterfelijkheid – ‘eenvoudige problemen’

Bijna twee jaar – we begonnen tijdens het ‘corona-jaar 2021 – hadden wij thuis met twee nog jonge mensen eens in de veertien dagen een kring over Kierkegaards filosofische hoofdwerk, het Afsluitend onwetenschappelijk Naschrift. Daarin maakt hij op een gegeven moment, nogal ironisch, onderscheid tussen de gebruikelijke wetenschappelijk-filosofische problemen (over heel de mensheid en de wereldgeschiedenis), en de ‘eenvoudige problemen’, waar ieder mens – ook een filosoof voor zover hij zich nog bewust is een gewoon mens te zijn – mee worstelt, of mee zou moeten worstelen. Enkele van die problemen stelt hij vervolgens aan de orde, bijvoorbeeld: de meeste mensen, ook bijna alle filosofen, zijn getrouwd, maar wat is dat eigenlijk ‘trouwen’?

En dan komt hij daar ook op de twee simpele problemen die wij in navolging van hem aan de orde zullen stellen op een tweetal donderdagavonden in de ‘Paardestal’: sterven en onsterfelijkheid. Over elk van deze vraagstukken stelt hij in kort bestek meer dan dertig vragen, zodat het hopelijk even zal duren voordat de filosofen weer overgaan tot de ‘moeilijke problemen’, want het lijkt toch niet te veel gevraagd om eerst de eenvoudige enigszins te verhelderen.

Dat hoop ik met jullie te gaan doen: in het spoor van Kierkegaard nadenken over sterven en onsterfelijkheid. En dat lijkt mij in deze tijden van toenemende angst voor ziekte en dood geen luxe tijdverdrijf.

Andries Visser

De bijeenkomsten vinden plaats op 19 januari en 2 februari 2023, telkens van 19.30 – 21.30 uur.

U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 12 januari 2023 opgeven bij Liesbeth de Voogd, liesdevoogd@gmail.com

do 2 maart 2023 en do 16 maart 2023, 19:30 uur
Just van Es, De taal van de liturgie

De liturgie heeft aan één kant iets vanzelfsprekends.  Zo doen we dat al zo lang.

Op die manier en met zulke woorden. Maar het kan gebeuren dat ineens die vanzelfsprekendheid wegvalt en je je afvraagt: wat doen we hier toch met deze woorden.  Wie niet aan kerkdiensten gewend is zal zich wel helemaal verbazen. 

Is er in onze ervaring iets veranderd? Ik  spreek steeds vaker kerkgangers  die zeggen er soms wel moeite mee te hebben.  Daarom is het misschien een goed idee om eens wat tijd te nemen, twee avonden in dit geval, om ons daar wat nader op te bezinnen.  Wat doen we eigenlijk in de kerk, als we bidden, als we elkaar zegenen, votum en groet elkaar toespreken, etc.  In die vormen en met die woorden?  En wat doet het ons (wel of niet)?

Just van Es

De bijeenkomsten vinden plaats op donderdagavond 2 en 16 maart 2023, telkens van 19.30 – 21.30 uur.

U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 23 februari 2023 opgeven bij Grietje Schanssema, geschansema@hetnet.nl

Deze foto is een jaar geleden gemaakt, ter ere van het behalen van de propedeuse HBO Theologie. Nu start ik met het derde jaar van de studie en heb er weer veel zin in. Afgelopen jaar heb ik als geestelijk verzorger stagegelopen in de verpleeghuizen Vliethoven en Damsterheerd. Ik heb daar gesprekken gevoerd met bewoners, kerkdiensten geleid en bijdragen geleverd aan huiskamervieringen. Komend half jaar zal ik bij het GSP (studentenpastoraat) in de stad stagelopen. Heel leerzaam en inspirerend om zo op verschillende plekken ervaring op te doen in activiteiten en gesprekken over levensbeschouwelijke thema’s en rondom het verhaal van God en mensen.

Ik was blij verrast toen Barbara mij liet weten dat de gemeente Huizinge ook een leerplek voor mij wil zijn. Graag zal ik – onder supervisie van Barbara of andere voorgangers – af en toe een bijdrage leveren aan de kerkdiensten. De eerste keer zal dat zijn op zondag 9 oktober. Ik zal dan mijn overdenking delen over 1 Joh. 1: 1-7. Ik ervaar in deze tekst iets mystieks en ook iets heel aards. Die tegenstelling (?) of combinatie spreekt mij aan en vind ik ook lastig. Wat gebeurt er als die twee kanten elkaar kruisen?  Daarover meer op 9 oktober.

Janita van Bruggen

Een zomerse woensdagmorgen om halftien. Een paar fietsen op het gras buiten voor de kerk in Huizinge. Binnen in het koor zitten enkele mensen stil in een halfronde kring. De groep kijkt uit op een grote vaas zomerbloemen vol heldere, warme kleuren. Grote blauwe phloxen, zonnehoed en licht oranje spirea, in een ruime vaas, met genoeg water.

Daarrond is het wachten, rust, aanwezig zijn. Al is stilte het doel, dat lukt niet meteen. Een vlinder is mee binnen gefladderd. Oei, dit diertje overleeft een verblijf in een kerk niet. Pogingen om het te vangen en naar buiten te loodsen mislukken. De drukte buiten laten, het is makkelijker gezegd dan gedaan.

De paaskaars wordt aangestoken. Een lied weerklinkt. Een vraag om rust in de ziel, hier in deze ruimte. Het lied klinkt steeds opnieuw, zacht, duidelijk, helder. Alsof de aanwezigen weten dat er een antwoord is op de vraag. Dat er rust en stilte komt, al lang was, al is, altijd.

Een poëtische tekst wordt voorgelezen, diepe wijsheid die van ver komt. Dan klinkt de gong driemaal. Een uitnodiging om helemaal stil te zitten. Rug recht, ogen dicht, voeten op de grond, gedachten laten komen en gaan, vragen en zorgen laten verdwijnen in de stilte, buiten en binnen. Alleen nog in- en uitademen, gedurende vijftien minuten, tot de gong weer klinkt.

Ogen dicht, dat wil wel, maar lukt niet helemaal, niet de hele tijd. Toch maar een oogopslag in de ruimte, even kijken. Op de bloemen blinkt iets. Heel stil, net als wij allemaal, zit de vlinder rustig op een bloem. Een dagpauwoog op een bloem. Harmonie in volmaakte rust. Mooie oogvlekken en bijna rode vleugels, kleuren die opgaan in de bloemen, lange voelsprieten. De dagpauwoog beweegt niet. De vlinder mediteert mee. Allemaal levende wezens in een stille ruimte.

Mediteren is hard werk. De geest schoon maken. Stipt het tijdschema volgen. Gedachten welkom heten en de deur wijzen. Niet simpel, emoties verwijderen of desnoods onderdrukken, wegsturen. Regels, orde, bewust zijn, aandacht om uit te komen bij alleen nog de adem, in en uit.

De gong klinkt weer. Een dankwoord en een kaarsje als afsluiting. Een zachtzinnig vredeslied, vele malen herhaald. Einde van een bijna stilzwijgende ontmoeting van vrouwen en mannen, elk op een stoel. Met een vlinder op een bloem. Hij of zij fladdert weg. Wij gaan de drukte buiten tegemoet.

Als ik met de fiets wegrij door het stille dorp  langs de velden voel ik me vrolijk. Ik zie de huizen, de velden, de vogels. Zo mooi zag ik het niet toen ik de kerk binnen ging. Er hangt een vrede over de huizen in Huizinge.

En de dagpauwoog? Zo ’n mooi diertje. Haalt hij het wel, vindt hij de weg terug naar het vrije leven buiten? Daar is de drukte weer, de vragen, de zorgen.

Karel van Hoestenberghe 

Samen Eten!

Onlangs is het al eens afgekondigd in de kerk. Dat ging als volgt:

U kunt als u dat wilt samen eten in op ’t Houkje te Middelstum. Het idee hiertoe was van Rommie Hoopman. Ze was destijds diaken in Huizinge. Er wordt nog altijd gekookt door gemeenteleden uit Huizinge en Middelstum. Er is bij elke maaltijd keuze uit twee menu’s. En er is een toetje.

Aanvang: 18:00 uur.

In september gaan we weer beginnen.
De kosten zijn dan € 5,00. U bent van harte welkom om eens aan te sluiten.
Daarom treft u hieronder de data aan wanneer er gezamenlijk wordt gegeten.
Om alvast te noteren in de agenda!!
• woensdag 21 september 2022
• woensdag 23 november 2022
• woensdag 25 januari 2023
• woensdag 22 maart 2023
• woensdag 31 mei 2023

Huizingers aan de wandel

Nu we toch met data bezig zijn:

Hieronder staat genoteerd wanneer de Huizingers aan de Wandel gaan:
woensdag 27 juli 2022, 8:45 uur 
woensdag 31 augustus 2022, 8:45 uur 
woensdag 28 september 2022, 8:45 uur
woensdag 26 oktober 2022, 8:45 uur    
devries.steenstra@gmail.com
liesdevoogd@gmail.com

De 36^e editie van Open Monumentendag vindt plaats in het weekend van 10 en 11 september 2022 met als thema: Duurzaamheid.

Tijdens dit weekend openen duizenden monumenten in heel Nederland in het tweede weekend van september gratis hun deuren voor publiek. Open Monumentendag wordt georganiseerd door Nederland Monumentenland in samenwerking met lokale comités door het hele land. Met dit evenement willen zij gezamenlijk de aandacht voor de monumenten vergroten door dit bijzondere Nederlands cultureel erfgoed toegankelijk te maken en het daarmee te behouden voor een breed publiek.

De kerk van Huizinge is altijd alle dagen in het jaar open. Dus ook in het Open Monumentenweekend.

Speciaal dat weekend organiseren we een boekenmarkt. (Heeft u boeken in uw boekenkast staan die u wel wilt schenken voor deze markt, leg ze dan apart en breng ze woensdag 7 september naar de kerk.)

Er zal op de monumentendagen een collectebus staan waar men 1 euro per boek kan deponeren.

De commissie winteractiviteiten organiseert op zondagmiddag 18 september 2022 om 14.30 uur als zomeractiviteit  een excursie op de kerkboerderij van de familie Westing naast onze Johannes de Doperkerk.

De kerkboerderij maakt deel uit van het bezit van de Johannes de Dopergemeente en is een wezenlijk onderdeel van de financiële huishouding van onze kerkgemeente en het leek ons als commissie winteractiviteiten goed om door middel van deze excursie  een en ander wat meer onder uw aandacht te brengen.

Het programma ziet er als volgt uit:

• Opening door Grietje Schanssema.
• Lezing over het ontstaan en de geschiedenis van de kerkboerderij / weem door Betty van der Molen.
• Korte introductie door Arent Westing over het bedrijf, gevolgd door een rondleiding door de bedrijfsgebouwen van de boerderij.
• Gelegenheid voor koffie en thee.
• Bezichtiging van een perceel grond naast de boerderij waar Jacob van Wolde en Arent wilde plantenzaden en bloemenweidemengsels verbouwen voor de Cruydt-Hoeck. Jacob zal ons ter plekke hierover informeren.
• De excursie is om ongeveer 16.30 uur afgelopen omdat dan de koeien van de familie Westing gemolken moeten worden.

De commissie winteractiviteiten beveelt deze middag van harte bij u aan.
U kunt zich, bij voorkeur per mail, voor 14 september a.s. opgeven bij Betty van der Molen: bvandermolen2017@gmail.com

De voorbereidingsgroep:

Gera van der Hoek
Betty van der Molen
Jan Willem Kapper

De kroning van de maagd Maria.

Dit schilderij is het laatste van de 10 die Michael Reynolds gewijd heeft aan de glorieuze mysteriën. Of hij dit schilderij ook als laatste ervan gemaakt heeft, dat weet ik niet, maar duidelijk is dat dit schilderij in nauw verband staat met het negende in de serie, de ten hemel opneming van de maagd Maria.  Zo zien wij centraal in beide de Heilige Geest in de vorm van een duif. Ook zien wij in beide schilderijen hetzelfde kleed, het kleed waarop Maria knielt of ligt. Het tiende is de voortzetting van het negende.

Dat kleed en de figuren daaromheen intrigeren mij. Anders dan op de twee schilderijen over de hemelvaart klampen deze figuren zich niet vast aan dat kleed, maar leggen er de vlakke handen op. Het lijkt wel of zij zo de plooien – die onwillekeurig ontstaan als een kleed wordt uitgespreid – zojuist hebben gladgestreken. Het uitspreiden van een kleed is een daad van verering en respect voor diegene die daarna dat kleed zal betreden. Denk aan wat verteld wordt over de kleden waarop Jezus naar Jeruzalem reed. De plooien eruit strijken is dubbel op: dat gebaar getuigt van het hoogste respect.

Centraal in de afbeelding is de kroning van Maria door haar eigen kind.  Maria is, net als in de vorige schilderijen, in het zwart gekleed, gebogen en de ogen neergeslagen. Bovendien: hier knielt zij. Wat je verwacht in afbeeldingen van kroningen is dat inderdaad de te kronen persoon knielt zoals hier, en de kronende figuur staat. Hiermee wordt het verschil in statuur tussen deze twee uitgebeeld. Je verwacht dus dat Jezus zou staan, maar dat doet hij niet: hij blijft zitten. Het tafereel krijgt daarmee iets gewoons, alsof het niet zo ter zake doet.  En dat klopt ook wel: kijk maar naar de taal van de handen. De linkerhand van Jezus zoekt de hand van zijn moeder en die trekt haar hand niet terug. Jezus kijkt ook niet naar de kroon in zijn rechterhand, maar naar de hand van zijn moeder. Hij zoekt haar, hij wil opnieuw contact met haar maken. De kroning, het eerbetoon, dat komt op de tweede plaats.

Zoals ik al eerder schreef is niet Jezus, maar Maria de hoofdpersoon in de tien schilderijen van Reynolds. Zij, gebogen, in het zwart gekleed en met haar naar binnen gekeerde blik, zij is de stille kracht achter de figuur van Jezus. Zij droeg hem de wereld in, gaf hem weg en deed afstand van hem, zodat hij de ruimte kreeg om te worden de mens naar wie God verlangde. Wat Jezus haar geeft is de kroon op haar werk. Loslaten is voor een mens moeilijker dan verwerven. Hoewel het herstel van de relatie tussen moeder en kind denk ik het belangrijkste is, denkt Reynolds zeker niet licht over het eerbetoon en de erkenning van het leed dat spreekt uit het toekennen van die kroon. De herinnering aan het leed wordt opgeroepen door het kruis dat de rugleuning vormt van de zetel waarop Jezus zit.  De eerbied blijkt uit de manier waarop hij die kroon heeft afgebeeld. Pas als je hem van dichtbij bekijkt zie het: de kroon is niet vlak op het doek geschilderd, maar boven op het doek, hij heeft reliëf. Het is geen afbeelding van een kroon, maar een echte! Dit is uniek: nergens anders bij mijn weten heeft Reynolds dat gedaan.

De aard van de schilderstijl die Reynolds koos voor de serie brengt met zich mee dat de toeschouwer buitenstaander blijft. De afgebeelde personen zijn bezig met de gebeurtenissen binnen het schilderij, zij richten zich niet tot de toeschouwer. Er zijn twee uitzonderingen: in het schilderij van de opstanding kijkt Jezus de toeschouwer aan en zegent hem of haar. En in dit laatste schilderij: daar zien wij rechts onder een van de talrijke gebochelde toeschouwers niet kijken naar Jezus of Maria, maar naar ons, toeschouwers. Zou dat, naar goede middeleeuwse gewoonte, niet Reynolds zelf kunnen zijn? En wat zeggen dan zijn handen? “Ik ben schilder, geen kunstenaar! Als het klaar is, dan ben ik ervan af!”

Ten slotte. Alle tien de schilderijen die Reynolds aan de glorieuze mysteriën gewijd heeft vind ik mooi en ook intrigerend, vooral om wat al die gebochelde figuurtjes doen, waarom ze er zijn. Maar de kroning van Maria ontroert me. Omdat het een verbeelding is van een diep verlangen dat in mij leeft. Dat God uiteindelijk dan toch het leed erkent dat wij mensen elkaar en onze wereld aandoen.

Egbert Smit.