De kerk versterkt?

De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) doet sinds enige tijd ook onderzoek naar de noodzaak van versteviging van kerkgebouwen. Daarbij staat de veiligheid van de gebruikers voorop, zoals bij woonhuizen die van de bewoners. Evenals bij de woonhuizen kun je sceptisch opmerken dat er tot nu toe nog niemand door een vallende steen of anderszins is getroffen. Dit neemt niet weg dat het goed is om ten minste na te denken over de veiligheid van de gebouwen in het onverhoopte geval van een zwaardere beving. Daarbij komt dat we als kerkgemeenschap verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van de gebruikers van het gebouw waarvan we eigenaar zijn.
Vanaf oktober 2023 zijn we, samen met onze bouwkundige Erwin van der Veen vaan DAAD architecten, over deze kwestie in gesprek met de ‘programmamanager erfgoed’ van de NCG, de heer Bert Vruggink. Hij liet weten dat uit een voorlopig onderzoek was gebleken dat het bij de versterking van de monumentale kerken voornamelijk zou gaan over de staat van de gewelven en over de vraag op welke manier die het best kunnen worden versterkt als dat nodig mocht zijn. Omdat de kerken rijksmonument zijn is ook de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed hierbij betrokken. Deze dienst heeft een lijst opgesteld van zestien kerken met gewelven in het aardbevingsgebied, waaronder die van ons. In eerste instantie worden naast onze kerk, die immers midden in het epicentrum ligt van de zwaarste beving tot nu toe, ook de kerken van Westeremden, Leermens en Westerwijtwerd onderzocht.
Er zijn sindsdien diverse onderzoeken uitgevoerd, waarvan ik de details hier maar achterwege laat, ook al omdat ze nogal technisch van aard zijn en ik ongetwijfeld fouten zou maken als ze probeer weer te geven.

Dat de zaak breed wordt aangepakt bleek wel op 8 januari jongstleden, toen zich een groep (door Reint aangeduid als peloton) deskundigen in de kerk meldde om de toestand ter plaatse te bekijken. Als ik het goed heb onthouden waren er vertegenwoordigers (deskundigen en constructeurs) van/namens de NCG, BORG (een bundeling van bouwkundige experts), de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, LIBAU (leefomgeving en cultureel erfgoed), de Stichting Groninger Kerken en van de (Italiaanse!) StudioCalvi (heeft uitvoerig gerapporteerd over onder meer onze kerk).

De eerste rapporten van Calvi gingen vooral over de gewelven (koepels) en de (on)mogelijkheden om die te versterken. Tijdens de bijeenkomst bleek dat dit inmiddels is achterhaald. Nader onderzoek wees uit dat vooral de gemetselde gewelfbogen versterkt zouden moeten worden: een veel minder ingrijpende oplossing. Het gaat kort gezegd om het boren van diepe ongeveer 1 cm. ronde gaten, die gevuld worden met versterkend materiaal. Er werd bekeken of dat van onderaf zou kunnen (dus in de kerk) of wellicht ook van bovenaf. Dit zal nog nader worden onderzocht. Wordt vervolgd…

Van meerdere kanten kregen we hartversterkende complimenten over de staat van de kerk en het kerkhof!

Dick Jalink