Dit jaar vierden we de Stille Week en Pasen met de teksten uit Marcus. Dat hadden we eerder gedaan in 2012 en in 2016. In 2012 had ik gedeeltes uit de vertaling van Frans van Bladel op muziek gezet, en daar in 2016 nog wat stukken aan toegevoegd.
Toen we er, na negen jaar dus, weer mee aan de slag gingen bleek de muziek bij veel cantorijleden nog goed in het systeem te zitten. Eigenlijk veel beter dan je zou verwachten. Het duurde even voor ik door had hoe dat kwam: in 2020 zouden we die teksten ook zingen, en we hadden er toen ook al flink op gerepeteerd, totdat Corona uiteindelijk roet in het eten gooide. Maar het repeteren was dus niet helemaal voor niets geweest!
Omdat je ook Palmzondag bij de Goede Week zou kunnen optellen zongen we, naast Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Eerste Paasdag ook op die zondag, en ook het verhaal uit Marcus, van Jezus die op een ezelsveulen Jeruzalem binnenrijdt. Het Hosanna klonk met dank aan sir Andrew Lloyd Webber. Vraag zal altijd blijven of Jezus (wat hij volgens Marcus beloofd had!) die ezel ook weer teruggebracht heeft. Want daar heeft Marcus het niet over…
Terugkijkend in de agenda zie ik dat we eerder dit jaar ook al veel gezongen hebben: op 16 februari, 2 maart en 23 maart (een Groninger dienst). Om het plaatje compleet te maken: daarvoor op 8 september, 13 oktober (Farmsum, Cantate Jakob), 27 oktober (Huizinge, Hervormingscantate) 24 november, 1 december en 24 en 25 december.
Al met al best een vol seizoen. Tot nu toe in totaal 14 medewerkingen.

En het is nog niet afgelopen. Met Pinksteren zingen we, als altijd, weer in Huizinge. Ik roep wel eens tegen de cantorij: “Je zal hier maar kerkganger zijn!”

Maar er is nóg meer.
Als wij ‘Johannes de Doper’ horen denken we direct aan Huizinge. Aan ónze kerk. Maar er zijn meer Johannes de Doperkerken. In Wageningen bijvoorbeeld. Daar staat de Johannes de Doper Geboortekerk. Deze Rooms-katholieke kerk viert dit jaar zijn honderdjarig bestaan, en het leek de organisatie (die wat had rond gegoogeld en ge-youtubed) een goed idee om onze Johannes de Dopercantorij uit te nodigen om daar de, hoe kan het anders, Johannes de Dopercantate uit te voeren. Het feest vindt plaats op zaterdagmiddag 21 juni.
Ergens aan het eind van de morgen stappen we met zijn allen in de bus, rijden naar Wageningen, zingen de cantate, en rijden weer terug naar Huizinge.
Onze cantorij bestaat, als iedereen er is, uit 24 zangers en een dirigent. In de bus is plaats voor 50 mensen. Mochten er onder onze lezers, of waar dan ook, mensen zijn die het mooi zouden vinden om mee te gaan: dat kan! U geeft zich op aan ondergetekende, liefst per mail (want dan heb ik ook uw adres!) en betaalt daarvoor een bijdrage van 10 euro.
Over vertrek- en aankomsttijden volgt t.z.t. meer precieze informatie.
Dus: wilt u mee naar Wageningen, op zaterdag 21 juni, vertrek eind van de morgen, terug begin van de avond, wees welkom en meld u! kees.steketee23@gmail.com

Kees Steketee

In de jaarvergadering is het ook al aan de orde gesteld. In het afgelopen jaar zijn er een paar incidenten geweest, waarbij EHBO inzet nodig was. We zouden daarom de EHBO (Eerste Hulp Bij Ongelukken) rond de kerkdiensten wat beter willen organiseren.
Eigenlijk zou je naar een situatie toe willen dat er altijd een EHBO gediplomeerd persoon aanwezig is in de dienst, die ook aangewezen is als de EHBO-er van dienst.
We weten niet of we dit ook kunnen realiseren, maar we kunnen het proberen.
Daarbij is het nodig om eerst te inventariseren wie er al een EHBO diploma heeft en mee wil doen in een pool van vrijwilligers.
Daarnaast zijn er misschien mensen die nog geen EHBO diploma hebben, maar bereid zijn om een cursus te volgen (op kosten van de kerk, natuurlijk) en daarna willen meedraaien.

Daarom de volgende oproep:
Meld je als je mee wilt draaien en geef daarbij aan of je al een diploma hebt of nog niet!
Doe dit via: scribaat@kerkhuizinge.nl.

Zondag 30 maart stond er om zeven uur in de ochtend reeds een stevige noordwestelijke wind toen ik langs de begraafplaats liep met Evert mijn hond. Toen ik na kerktijd om half twaalf de begraafplaats betrad bleek dat, waarschijnlijk onder kerktijd, door de aanwakkerende wind, er een hele dikke tak van de voorste treurwilg was afgebroken.
De tak had geen graftekens geraakt, maar omdat de wilg uit 1916 aan één zijde een zwakke plek heeft, waar ook zwamvormig voorkomt, heb ik Jeroen Renkema uit Uiterburen bij Zuidbroek gevraagd de boom te repareren en ander “kerkbomen” te controleren, omdat  bijvoorbeeld de bomen langs het pad naar de kerkboerderij ook vaak takken laten vallen.
De uitslag van onze gezamenlijke inspectie was: de beschadigde boom is door inkorten te redden en dat dient om veiligheidsreden direct te gebeuren, de andere wilg achterop de begraafplaats in het najaar ook inkorten om de levensduur te verlengen. De essen bij de boerderij, moeten om veiligheidsreden van dood hout worden ontdaan. De rest van de bomen bij de kerk is gezond.

Op  8 april heeft Jeroen, een vakman die echt van bomen houdt, de wilg weer vorm gegeven. Om de kosten te drukken hebben de dorpelingen Jacob Hogendorf, Peter Niemieijer en ondergetekende het hout en de takken opgeruimd en weggebracht.

Reint Wobbes, april 2025

Gelukkig kent iedere maand van het jaar een laatste vrijdag: de dag waarop Huizingers gewend zijn een mooie wandeling met elkaar te maken. Zo ook in april. Dit keer een tocht rondom het piepkleine dorpje Lellens. De rit ernaar toe was al een feest: bloeiende koolzaadvelden, bermen vol fluitenkruid.
We startten bij het kleine kerkje ter plaatse en kwamen daar ook weer terug.  Het weer was wat bewolkt, maar het was droog. Prima wandelweer!
Met z’n negenen gingen we op pad. Langs akkers, over een bruggetje, langs een wetering. Onderweg zagen we vier reeën grazen in een weiland.
Na afloop werden we gastvrij ontvangen door ons gemeentelid Tetske de Boer in Ten Boer.
Ze trakteerde ons royaal op koffie, cake en chocolade.
Een mooie afsluiting van een heerlijke ochtend.

Het samen buiten zijn in het losbarstende voorjaar, de onderlinge gesprekken: het ideale recept voor een weldadige ochtend. Iedereen is hartelijk welkom om de volgende keer mee te lopen!

Anja Diesemer

Just doet het al jaren, ons uitnodigen voor een half stil uurtje in het koor van de kerk. Iedere woensdagochtend om half tien vanaf de dag dat de kou uit de kerk is. Het is een kleine oase van rust en gemeenschappelijkheid in het midden van de week. We zitten in een kringetje in het koor, er is kaarslicht, de warme gongslag van een klankschaal, stilte, een mooie tekst en een herhalend zingen aan begin en eind. En voordat wij afsluiten kan wie dat wil een kaarsje aansteken en noemen voor wie of wat dat brandt. Iedereen is welkom. En er gebeurt iets. Wat is dat? Weer op weg naar huis voel je je anders. Aandachtiger, sterker. Dank je wel Just.

Fenneke Colstee

Op woensdag 26 maart bracht een delegatie van diverse instanties uit de provincie Groningen een werkbezoek aan onze kerkboerderij. Het gezelschap bestond o.a. uit gedeputeerde Susan Top (portefeuilles mijnbouw en vrijetijdseconomie), een afvaardiging van het ministerie van financiën, van erfgoed en karakteristieke panden, van de provincie Groningen, de gemeenten Eemsdelta, het Hogeland, Libau, de N.C.G., met daarbij speciaal ook iemand van het Agroprogramma.

De bus kwam tegen twaalven aan bij het haventje in Huizinge en werd  aldaar opgewacht door de kerkboerderijcommissie (Grietje, Jan Willem, Betty en ondergetekende), de architecten Arie Nienhuis en Maria Smits en onze pachter, Arent Westing. Gezamenlijk liepen we via het kerkpad naar de kerk, waar Grietje, staande op een grafsteen, een en ander vertelde over de rijke geschiedenis van de boerderij, de onderlinge verwantschap met de kerk en de begraafplaats en het belang van het voortbestaan van de boerderij.

Vooral het feit dat Emo van Huizinge er ooit als pastoor heeft gewoond sprak zeer tot de verbeelding. Er werden wat vragen gesteld en daarna vervolgden we onze tocht naar de boerderij. Daar werd buitenom met veel belangstelling rondgekeken en er werden verdere vragen gesteld over o.a. ook de voortgang van de versterking. We hadden een foto van de oude Weem neergezet uit vroeger tijd, toen er nog een voorhuis voor stond. Dit voorhuis is helaas afgebroken in 1953.

De aanwezigen waren zeer enthousiast en positief en zagen ook de grote betekenis die de boerderij heeft voor de kerk en ook voor het aanzien van het dorp.
Susan Top vertrok als laatste.
Zij was al eens eerder bij ons en toont sindsdien een grote betrokkenheid bij de versterking. Ze heeft ook al een ander voor ons versneld in gang gezet. Ze wil graag weer terugkomen en blijft het proces volgen.

De bus vertrok tegen kwart voor een voor de lunch in hotel Spoorzicht in Loppersum, maar niet voordat ze bij ‘De Har’, -het boerenbedrijf van Annelien, de dochter van Jan Willem- op het erf hadden rondgekeken. Deze boerderij is onlangs volledig opnieuw weer opgebouwd op een bijzonder smaakvolle wijze waarbij het karakter volledig in tact is gebleven. Maria Smits is hier de verantwoordelijke architect voor. We wilden het graag als voorbeeld laten zien: zo kan het ook!
De commissie is erg positief over het bezoek;  het is goed dat op deze manier in brede kring de grote betekenis wordt gezien van de kerkboerderij voor kerk en dorp.

Gera van der Hoek

19.30 uur in ‘t Ol Schoultje’, Huizinge

Omdat er veel belangstelling was voor de avond van Stefien Jansen, “Omgaan met dementie” en niet alle aanmeldingen gehonoreerd konden worden, organiseert de Commissie Bezinning en Cultuur op donderdagavond, 10 april opnieuw een avond over dit onderwerp. We hebben Stefien bereid gevonden om wederom met ons in gesprek te gaan.

Stefien omschrijft de invulling van deze avond als volgt:
Deze avond zullen we stilstaan bij onze omgang met mensen met dementie en andere situaties waarbij (oudere) mensen geheugenproblemen tonen of verward gedrag laten zien. Wat is dementie eigenlijk?
Als we het hebben over omgaan met mensen met dementie ontkomen we er niet aan om het te hebben over omgaan met elkaar. Wat vinden we daarbij zelf belangrijk? En wat betekent dat wat wij belangrijk vinden in omgaan met elkaar, voor het omgaan met mensen met dementie?
Ik stel me voor dat ik informatie deel over dementie en over vormen van communicatie. Daarnaast wil ik graag met de deelnemers van de avond in gesprek over elementen in de omgang met elkaar die voor jezelf van grote waarde zijn. En vervolgens hoe je kunt streven naar waardevolle communicatie met mensen met dementie.
Het lijkt me van belang dat de avond niet strak volgens definities verloopt, maar dat we er naar zoeken om praktisch van elkaar te leren.

De avond zal gehouden worden op donderdag 10 april 2025 om 19.30 uur in ’t Ol Schoultje. U kunt zich tot 6 april opgeven bij Gera van der Hoek, vdhoek.gera@gmail.com
Zoals gewoonlijk wordt voor deze avond een bijdrage van € 4,00 gevraagd.

Wacht niet te lang met uw opgave als u erbij wilt zijn, het aantal deelnemers is beperkt tot 15.

Op 27 februari was er de bijeenkomst over omgaan met mensen met dementie, geleid door Stefien Jansen, geestelijk verzorger. Er volgt, op 10 april nog een tweede, omdat er een wachtlijst voor deze avond is ontstaan. Vanwege het onderwerp en het bieden van de mogelijkheid tot een interactieve avond is bewust gekozen om de groep niet groter dan uit 15 personen te laten bestaan. Dit bleek een goede beslissing want iedereen had wel een persoonlijke link met het onderwerp. We deelden met ons groepje aan de grote tafel ontroerende, hilarische en verdrietige ervaringen. Wel met de jas aan want er was iets met de verwarming maar de koelte hield ons goed bij de les.

Stefien gaf eerst een theoretische inleiding, soms met aanvullingen uit de groep en daar schets ik een aantal fragmenten uit.

‘Het woord dement is afgeleid van het Latijnse woord ‘mens’ dat geest betekent. Dement kan letterlijk vertaald worden als ‘ontgeest’, ontdaan van geest.’ Oftewel in het dagelijks leven: ‘het verstand doet het niet meer helemaal goed’. Cellen gaan kapot waardoor verbindingen in de hersenen verbroken worden. Hierdoor verandert de gedrags- en gevoelswereld bij patiënten. Het geheugen raakt verstoord evenals de vaardigheid om complexe handelingen uit te voeren.

Dementie is een paraplubegrip voor wel 50 verschillende vormen in dit spectrum. De bekendste en meest voorkomende is Alzheimer. Daarnaast heb je vasculaire, front temporale dementie en noemt Stefien nog Lewy body en Parkinsondementie
Deze avond gaat het er niet om alle details omtrent de ziekte door te nemen maar vooral over hoe je als mens naast die ander, met welke vorm van dementie dan ook, kan staan. Hoe je kan kijken, zoeken naar wat nog wel kan en waarin de contactmogelijkheden liggen.
Besef dat goed ziekte-inzicht door de patiënt bij alle vormen niet mogelijk is.

Erg belangrijk is het ook om te weten dat emoties op een andere manier naar buiten kunnen komen dan we gewend zijn. Dat er een knip kan zitten tussen gevoel en gevoelsuiting. Gevoelens die eerder onderdrukt werden kunnen juist nu doorbreken, standhouden of worden vergroot.

Deze avond leren en oefenen we hoe je beter kan begrijpen, en dus aansluiten, bij verstoord geheugen, gevoel en gedrag. We beginnen bij waar het eigenlijk altijd om moet gaan, ziek of gezond: wat vind jij belangrijk hoe er met je wordt omgegaan??
Vriendelijk, contact met aandacht en verbinding, wederzijdse belangstelling en milde vorm van eerlijkheid en oprechtheid, werden o.a. genoemd.
Ook moesten we bij onszelf te rade gaan welke zintuigen voor ons in contact met anderen belangrijk zijn en welke we vaak gebruiken. Voelen, zien, horen, ruiken…. Alles kwam voorbij.
Dit allemaal bewust zijnde lijkt echte aandacht in combinatie met lichaamstaal de sleutel om aansluiting te zoeken bij de ander. Dat kan in woorden maar vooral door, of in combinatie met, fysieke uitnodiging. Voorbeeld: ga je mee? En dan die vraag versterken door alvast een stap te zetten, een uitnodigende arm aan te bieden.. etc.
Aansluiting zoeken bij iets wat je bij de ander ziet zoals: wandelschoenen aan zien hebben of potloden gaan slijpen van iemand die zit te tekenen.
Een vraag als ‘ga je met me mee’ is een goede vraag, anders dan de vraag ‘waar heb je zin in’.
Sowieso niet te veel vragen. Je als gast gedragen, besef hebben van iemands vroegere functie. De kracht van muziek, de verhalen van vroeger, de natuur….allemaal bronnen van aansluiting.
We hadden er heel veel persoonlijke beelden bij zodat theorie en praktijk heel mooi samenvielen.

Het was erg zinvol om weer eens bewust stil te staan met wat je kunt doen en waar je rekening mee moet houden in contact met iemand die een vorm van dementie heeft.
Het was een intensieve, soms emotionele, maar fijne avond.

Veel dank aan Stefien en aan de voorbereidingscommissie.

Stefien sloot de avond af met een paar fragmenten uit een recente column van Marjoleine de Vos waarvan ik er eentje citeer:

‘Al die vroegere zelven.
Van wie, vraag ik mij af, is mijn verleden?’ schreef Jorges Luis Borges (Argentijnse dichter en schrijver) in zijn gedicht ‘All your yesterdays’.
Wat die eerdere verschijningen deden, wat ze konden en wilden – wie is dat?
Alleen onze verhalen knopen een strik om die hele bundel en zeggen: dat ben ik. Dat ben jij. Altijd zo geweest.’

Aria Hoogendoorn

Het voorjaar tintelt in de lucht en lokt ons onweerstaanbaar naar buiten!
Hoog tijd om weer te beginnen met onze maandelijkse wandelingen door deze prachtige provincie.
Samen wandelen verbindt, ervaringen worden uitgewisseld, je attendeert elkaar op iets wat je onderweg ziet, je kunt stil genieten, maar er wordt ook veel gelachen.
Vaak is er een kerk opgenomen in de route en kunnen we even naar binnen, bijvoorbeeld in de kerk van Baflo.
Soms drinken we koffie in een café en soms bij een van de wandelaars thuis.

We zetten even op een rijtje hoe het werkt:

• Via de email sturen we je eenmaal per maand een uitnodiging voor een wandeling, voorzien van een wandelroute.
• Van maart t/m oktober lopen we elke laatste vrijdagochtend van de maand een route van gemiddeld acht kilometer.
• Ieder gaat op eigen gelegenheid naar het beginpunt van de route of rijdt samen met iemand anders.
• We starten om half tien vanaf de startplaats van de route en we kijken altijd verlangend uit naar een terrasje of cafeetje voor koffie.
• De door ons gekozen routes zijn in Noord-Groningen. Het hele gebied zo ongeveer tussen Zoutkamp en Delfzijl. Naast routes van Spig maken we gebruik van routes van bijvoorbeeld het Groninger Borgenpad of het Groninger Landschap. 
• Heb je een uitnodiging ontvangen, dan bepaal je uiteraard zelf of je wel of niet meeloopt, maar we ontvangen wel altijd graag even een berichtje.
• De groep staat open voor iedereen die graag wandelt.  Neem daarom ook je familie, vrienden of buren mee, iedereen die plezier beleeft aan samen wandelen.

We nodigen je van harte uit om met ons mee te lopen! Stuur ons een email of spreek ons aan in de kerk en je krijgt elke maand een uitnodiging. Dit jaar starten we met een route in en rond Baflo.
De wandelingen van dit seizoen zijn op vrijdag 28 maart, 25 april, 30 mei, 27 juni, 29 augustus, 26 september, 31 oktober. Zet ze alvast in je agenda!

Janny Steenstra, tel.  06-308 707 58
email: devries.steenstra@gmail.com                                                                    

Fokke Praamstra, tel. 06-254 559 72
email: fokkepraamstra50@gmail.com

Wil je ook je mobiele telefoonnummer erbij vermelden?

Hartelijke groet en tot 28 maart!

Janny Steenstra en Fokke Praamstra

Begin december ging op een avond de telefoon. Een montere vrouwenstem groette me in mooi Gronings en noemde haar naam en het dorp waar ze woonde, alles op een toon alsof we elkaar al jaren kenden. Echter de combinatie van haar bekende familienaam en haar woonplaats riepen bij mij geen herinnering op evenmin als haar stem. Toen ze vervolgens zei: “Zoals u weet heb ik een schilderij van Reggie Scherpbier”, dacht ik: “zo begint het dus geheugenverlies”, want ik had geen idee waar ze het over had.
Ze zei dat ze het schilderij weg wilde doen omdat ze vierentachtig is en denkt niet lang meer te leven en dan moet men, zo vond ze, langzamerhand zorgen dat waardevolle dingen een plek krijgen. Ze vervolgde: “u moet het maar komen halen, want het hoort in Huizinge waar de schilder geboren is en het is er ook geschilderd. Bovendien hebben wij er immers ooit contact over gehad.” Ik zei: “ik ben ook vierentachtig, ben ook aan het opruimen, eigenlijk wilt u het probleem op mijn bord leggen”. Ze negeerde mijn weerwoord en zei: “ik ben niet fit meer en kan het schilderij ook niet komen brengen, u bent nog gezond en kunt het halen, dit is mijn adres”.

Een paar weken later, omdat ik toch in de buurt moest zijn, heb ik de dame opgezocht, ook omdat ik me nog steeds een beetje zorgen maakte over mijn geheugen en het kunstwerk wel wilde zien. Het koste moeite het opgegeven adres te vinden omdat ze tamelijk ver van het door haar genoemde dorp woont. Een lange weg langs een kanaal negeerde ik eerst, omdat er in mijn herinnering alleen maar boerderijen staan, maar nee ook een klein woonhuis, het adres. Ze had me kennelijk zien komen want de deur ging open voor ik had aangeklopt. Een kleine gebogen vrouw met een verrassend jong, vriendelijk gezicht begroette me hartelijk. Ik keek in een bomvolle gang, met meubels, kisten, kratten boeken en wat niet al. Dat er evenals bij ons direct achter de deur een emmer stond met klein tuingereedschap als snoeimes, pootschepje en werkhandschoenen gaf mij een thuisgevoel. De kamer die we betraden zag er ook uit als een pakhuis, overal stond, lag en hing iets We verplaatsten ons zijdelings met ingetrokken buik door de wonderlijke inboedel waarover ik boeiende uitleg kreeg. Prachtige Huizinga-meubels, piëdestallen waarop bloemen in fraaie potten, klokken, schilderijen en platen en vooral porselein wat mevrouw verzamelt. Na alles te hebben bezichtigd werkten we ons naar een eettafel waar kennelijk wordt gegeten, geschreven en vooral gelezen en waarop verder van alles en nog wat lag en waarschijnlijk nog ligt. We hebben van half twee tot kwart over vier gesproken over dorpen, gezamenlijke kennissen en gebeurtenissen Steeds greep ze trefzeker in een kast, kist, doos of lade om een opmerking of bewering met een schrijven te schragen. We hebben beiden niet aan koffie en thee gedacht, maar hadden een geweldige middag.

Er werd ook het een en ander opgelost. Ze kende mij van excursies langs oude kerken, van lezingen en van de wekelijkse praatjes die ik hield voor Radio Noord over geschiedenis. Toen ze eens op een veiling de aquarel had gekocht, heb ik op haar verzoek schriftelijk een en ander over de kunstenaar verteld. We kenden elkaar dus, zij mij wat beter dan ik haar. Maar dat is nu rechtgezet. Bij het afscheid pakte ze het kunstwerk in kranten, wilde het absoluut niet betaald hebben en deed me uitgeleide. Ik heb haar een boek beloofd en zal iets voor haar uitzoeken, maar ga dat niet schriftelijk of per mail afhandelen, ik ga het brengen! 

Gezicht op Huizinge vanaf de Smedemaweg,

In de bocht waar nu een bankje staat begon een kleilaan die naar t Ol Boske leidde, de plek waar ooit de borg Fraam stond.

Het pad maakte verderop deel uit van een padenstelsel. Helaas weggemaakt bij de ruilverkaveling.

Reint Wobbes, januari 2025