Op het noordelijkste punt van het Hogeland is het eiland zichtbaar. Daar waar de Waddenzee overgaat in lucht en wolken is op Noordpolderzijl een smal strookje land te zien met een vuurtoren Het is maar een boottochtje van hier naar de overkant, lijkt het wel. Met de veerboot “Rottum” vanuit Lauwersoog duurt de overtocht drie kwartier.

Op Schier wonen permanent minder dan 1000 mensen. Maar de toeristen voor een dagje, een weekje, soms ook langer, kunnen het kleine eiland wel doen overstromen met mensen. Dit is een kwetsbaar gebied, vooral een groot natuurgebied. Nooit wonen hier zoveel mensen als vogels. Ontelbare meeuwen, ganzen, kieviten, tureluurs, kluten, futen, lepelaars en nog veel meer soorten vogels vliegen rond, eten, slapen, broeden op het wad, in de duinen, op de akkers, overal, sinds eeuwen.

Ook monniken zijn hier al heel lang aanwezig. Rond het jaar 1200 waren ze hier al om vee te hoeden, het land te bewerken, om te bidden. Ze kwamen uit het klooster “Claerkamp” in Friesland en gaven het eiland zijn naam. Schier betekent grijs, oog betekent eiland. Het eiland van de grijze monniken. Het wapenschild van Schiermonnikoog getuigt ervan.

Sint Egbert was in de 8e eeuw een “schiere monnik” en naar hem is een kapel gewijd. Onder de vaste bewoners zijn vandaag ongeveer 20 mensen katholiek. De Sint Egbert kapel is hun kerkje. Die kwam er in de 19e eeuw, naast een R.K. vakantiehuis waar bleekneusjes uit grote steden op verhaal konden komen.

Op zondag is er een dienst, geleid door een vrouw. In een zwart pak met witte biezen gaat zij voor bij het groepje kerkgangers, meestal toeristen die meezingen met mooie liederen, op band genomen in de kerk van het Pepergasthuis in Groningen. Zij leidt voornamelijk de gebeden en gezangen en preekt over de veertig dagen tijd die net begonnen is.

Veertig dagen nog tot Pasen Tot de winter is gegaan
En het lengen van de dagen Kou en duister gaan verjagen

De monniken uit Friesland zijn al heel lang geleden vertrokken. Dit kerkje staat er sinds 1915 en is nu vooral bestemd voor toeristen. “Keer op keer komen mensen hier samen om vreugde te delen bij een geboorte of huwelijk, om verdriet te delen bij een begrafenis, of op zondagen voor wie in de vakantie ook een moment van bezinning kiest”, dat is de boodschap van het kerkje aan de bezoeker.

Bovendien is er op Schier ook een kleine, nieuwe contemplatieve aanwezigheid. Een groep van 4 cisterciënzer monniken is op het eiland aangekomen in 2019. Nu zijn ze bezig zicht te organiseren in een mooi herenhuis waar de eigenaar van Schier en notabelen ooit woonden, later werd het een jeugdherberg en dan een hotel.

Nu is “Herberg Rijsbergen” overgedragen aan deze nieuwe kleine kloostergemeenschap. Monniken met wapperende pijen zijn soms te zien op een duin. Hier gaan ze wonen, in dit nieuwe tehuis op Schiermonnikoog.

Een heel oude traditie komt opnieuw tot leven. De nieuwe monniken gaan hier verder met hun terug getrokken contemplatieve leven in dit oude gebouw op de rand van het dorp. Sober leven, bidden, devotie, gastvrijheid bieden aan wie daar tot inkeer wil komen. Een brugje tussen een oude middeleeuwse kloostertraditie en religieus leven vandaag.

KvH, maart 2020